GLAZELLE POHL skryf: Hier is die Zoom-besonderhede vir 19 Desember 2024 om 10:30.
Meeting id 5399657696
Passcode 1234
Of as jy ʼn Zoom app en login het, kan jy dié een gebruik:
https://us06web.zoom.us/j/5399657696?pwd=ZUVSVjVVZ3dFc2Y1
NnVLTXNaNVhWZz09&omn=73754508894
WILLEM ALLEN se dogter Glazelle Pohl laat weet dat hy vanoggend (13 Desember 2025) op 86 oorlede is ná ‘n stryd teen kanker. Hy was die afgelope drie maande ernstig siek en het veral die laaste maand vinnig agteruit gegaan.
Hy is op 13 April 1938 gebore.
Willem laat sy vrou Gladys en ʼn hele groot familie agter: sy dogters, Rosa van Eck, Wilma Schutte, Glazelle Pohl en Rene du Toit; skoonseuns Jannie van Eck, Ignatius Pohl en Thomas Rensleigh; sewe kleinkinders en ses agterkleinkinders.
Ná my laat werkery in Rapport se kantoor in die perssentrum het ek regs gedraai in Fleet in die rigting van Trafalgarplein. Hy was, kleurryke verlede en al, self nie veel van ‘n straat nie. Maar die name teen die geboue aan weerskant het hom die trefkrag van ‘n emosionele bakoond gegee: The Times, News of the World, The Daily Telegraph, Daily Mail.
DIE TRANSVALER se fotograwe het nie minder as drie van die pryse in die jaarlikse wedstryd vir die beste persfoto’s verower nie.
In die wedstryd vir verlede jaar het Pierre Oosthuysen, hooffotograaf van Die Transvaler, die prys vir die beste sportfoto van 1977 verower. Hy ontvang daarvoor ʼn kontantprys van R200.
Die tweede prys in die afdeling vir nuusfoto’s is ook deur ʼn Transvaler-fotograaf, Jack Fenix, ingepalm. Mack van der Walt, ook van Die Transvaler, het die vierde prys in dié afdeling verower.
Ek begin op 6 Februarie1957 by TW Hayne en Gibson, Dagbreekpers as betaalmeester.
Tussen 1966 en 1976 was ek vervoerbestuurder. In daardie tyd kry ek ook addisionele verantwoordelikheid om toesig te hou oor Plaas Marius met die vang van wild, soos impala, wildebeeste, kameelperde, renosters en swartwitpense uit Suidwes-Afrika en om hulle te vervoer na Plaas Marius in Louis Trichardt-distrik.
Dalk is daar iemand wat die een of ander se weergawe kan bevestig of dalk ʼn derde een het om weer te gee.
Soos ek dit onthou, was Jan iewers op ʼn storie uit of nie aan diens nie toe die Coetzees by die kantoor in Doornfontein opgedaag het.
Dit laat my terugdink aan ʼn dag in September 1977 toe ek die passie van my onverwags moes toepas.
Ek was aan die werk in die sportkantoor. Rustig en sonder probleme. Die krieketseisoen was om die draai en daarmee saam "scoops"en goeie krieket.
By Die Transvaler het ek saam met ouens soos Wessel Oosthuizen, Pierre Oosthuizen, Nick van der Linde, Jack Fenix, Johan van Zyl, Glen Lamprecht en Mack van der Walt gewerk. Al was van die ouens òf Transvaler- òf Vaderland-fotograwe, het ons dieselfde donkerkamers gedeel, en baie saam gewerk.
Ek hoop julle kan my help met ʼn foto hieronder wat deur Jack Fenix van Die Vaderland geneem was, in '76 of '77.
HEINRICH
SCHULZE skryf: BELOFTES maak skuld. Karin Pretorius het my reeds knap ná die
Covid-19-pandemie aangepor/aangespreek om iets oor my dae as “Perskorwerknemer”
vir K’rant te skryf.
Vandag poog ek om my skuld te vereffen.
Ek was in 1977 ʼn Perskorwerknemer. Alhoewel nie een van julle my geken het nie, het ek julle en die Perskorkoerante goed geken.
Wyn sal veral onthou word vir sy gemoedelikheid en voorliefde vir ʼn lekker partytjie, waar hy en André Pienaar, ook reeds saliger, hulle kollegas met hul uitbundige ghitaarspel vermaak het.
 |
| 11 November 1974 |
Klik
op https://gpa.eastview.com/dtsa/. Sleutel jou naam of
enige ander woord tussen aanhalingstekens in en siedaar, daar’s almal.
Op
hierdie webwerf is al Die Transvalers van 1938 tot 1987 volledig
gedigitaliseer. Volgens die webwerf is
daar altesame 14 988 eksemplare van die koerant, bestaande uit 310 135 bladsye.
As voorbeeld kan genoem word dat 477 berigte onder die naam Gerhard Burger gevind is.
Maar dis nou moeilik om oor hom skryf, want Essie was ʼn merkwaardige mens, ingewikkeld in sy oënskynlike eenvoud. Daar was nooit nukke of buie of ego nie. As sportskrywer was hy geen grap nie. Hy was in werklikheid een van die spesiale sportskrywers – en ménse onder hulle – in wat toenemend lyk na die laaste betekenisvolle halfeeu van Afrikaanse sportskrywers.
Johan Esterhuizen is Dinsdag, 6 Augustus op Ballito dood ná ‘n kort siekbed, soos syverwant Emile Smith in K’rant geskryf het. Hy het die vorige dag 76 geword. Eers washy tennisskrywer by Hoofstad en Die Transvaler, en het daarna veral as krieketskrywer by The Citizen en Rapport naam gemaak. Hy was sportredakteur van The Citizen, en het ook uitvoerig oor boks en rugby geskryf.
PHILIP DEETLEFS laat weet dat Johan (Essie) Esterhuizen, vermaarde krieketskrywer van Hoofstad, Die Transvaler, The Citizen en Rapport, vanoggend oorlede is.
 |
| Essie |
Sy suster Joey se dogter Rika en háár dogter was by hom en hy was nie alleen nie. Die res van die familie moes terugkeer Vrystaat toe omdat hulle Maandag weer moes werk.
Met my vlug na Johannesburg was ek op ‘n ernstige sending, want daar was twee dinge wat ek graag aan redakteur Harald Pakendorf wou sê: ons het mekaar in 1981 – 43 jaar gelede – laas gesien en dit was met die ‘wêreldscoop’wat ek aan Die Vaderland besorg het met ‘n groot storie uit die Rhodesiese bosoorlog van daardie jare.
Ek het die voorreg gehad om As Burger in 1972 te ontmoet toe hy by ons op die plaas naby Swartruggens kom kuier het. Dit was tydens die Vonsteen-verhoor en my man, Kas van den Bergh, was besig om ʼn boek daaroor te skryf. Hy het adv. Burger oorgenooi om gedagtes met hom oor die verhoor te wissel.
ANDRIES BURGER, seun van advokaat As Burger skryf: my pa is dié week oorlede. Hy sou volgende maand 85 gewees het. Ek probeer ou koerantberigte oor hom kry en vra hulp.
Ek weet daar was destyds berigte oor van die hofsake waarin hy opgetree het, soos die Frans Vonsteen-verhoor in 1972. Daar was ook berigte/artikels oor die moderne vyfkamp waarin hy 'n Springbok was.
Ek sukkel om iets te vind, veral omdat ek in Melbourne, Australia woon. Het u dalk toegang tot argiewe of hulp hiermee? Hierby is 'n skets van Len Lindeque wat na an my pa se hart was. Dit het op 16 Maart 1969 in Dagbreek verskyn.
‘n
Aankondiging is vroeër vandeesmaand met groot verbasing bekend gemaak dat onder
meer Rapport gaan sluit. Net so was
dit in 1970 ‘n groot verrassing toe aankondig is dat die destydse Dagbreek en Die Beeld (nie Beeld nie) gaan amalgameer om Rapport te word.
JOHAN VOSLOO, tóé nog sportverslaggewer by Dagbreek het in Hanekraai, personeelblad van die Afrikaanse Pers Beperk (APB), vertel van sy ervarings toe hy en sy kollegas op 29 Oktober 1970 gehoor het van dié samesmelting. Dit is later in K’rant opgeneem. Klik HIER om sy storie te lees.
PEET VAN STADEN skryf: Vir my was hy die een wat altyd geglimlag het. Nooit nukkerig nie, nooit dikmond nie. Gegewe my herinneringe aan die klimaat in Perskor se koerantkantore diep in die jare sewentig was Dirk Benadé se temperament merkwaardig, eintlik uniek.
Perdewedrenskrywers, soos rugbyskrywers, was altyd maar ʼn eie klomp. Hulle was deel van sportredaksies, selfs oudsportredakteurs soos Wolfie Wolfaardt en Roelf Theunissen. Ons ander het dikwels bespiegel oor hoeveel van die sport daar sou oorbly as weddenskappe by perdebyeenkomste weggevat word. Maar soos met verdedigingsobligasies destyds het fiskale oorwegings die moreles getroef.
Die renskrywers self het oor die debat getree. By die jaarvergadering van die Randse Sportskrywersvereniging het een van hulle kort-kort ʼn perd as een van die Sportsterre van die Jaar benoem. Francois Wolfaardt het selfs een keer sy voorstel – dalk nog vir Principal Boy – met ʼn troefkaart afgesluit: “Boonop, Meneer die Voorsitter, is hierdie perd ʼn dêm goeie Nasionalis!”
Dirk was 'n uiters begaafde sportman wat van jongs af groot potensiaal in rugby en atletiek getoon het. Hy was in standerd 9 toe hy in 1964 vir Die Fakkel Hoërskool, Johannesburg in die Administrateursbeker-eindstryd op Potchefstroom teen Lichtenburg gespeel het. Ongelukkig vir hom, het Die Fakkel met 11-16 verloor.
Dis weer tyd vir lekker kuier by ons volgende reünie van oudwerknemers van Perskor en sy voorgangers (dis nou APB, Dagbreekpers, Voortrekkerpers, Republikeinse Pers, ens). Die reëlingskomitee, onder leiding van voorsitter Harald Pakendorf en bygestaan deur sy gade Aletta, Louise Blake en Madelaine Page, het besluit om vanjaar weer ‘n funksie by dieselfde restourant – die Irish Rock - te hou.
Die saamtrek vind op Sondag 19 Mei 2024 plaas. Die ete begin stiptelik om 12:30. Kom van 11:30 af en kuier eers lekker saam. Daar is ‘n kontantkroeg.
Hy het laat in die jare 1960 by Die Vaderland begin waar hy hom as misdaadverslaggewer onderskei het en lewenslank geesdriftig vertel het van die karakters en ervarings wat hy in daardie wêreld beleef het. Daarna het hy na Die Transvaler se redaksie verskuif waar hy later nagredakteur was tydens die groot tweestryd met Beeld.
 |
| Dr Elise van Staden |
Sy was teen die derde week van Januarie 2024 terug by die huis. Al was sy baie verswak, het sy geen blywende skade opgedoen nie. Haar herstel vorder so goed dat sy sonder hulp stap en baie van haar vorige pligte uitvoer.
Elise het in Desember 1969 by die vroueredaksie van Die Vaderland begin, gesub en algemene verslaggewing gedoen. Sy het ook by Hoofstad gewerk en vroueredaktrise by Die Vaderland geword voordat sy Sarie toe is. Sy het tussenin kinders grootgemaak, skoolgehou en uiteindelik by die Randse Afrikaanse Universiteit gedoseer.
Of een van Koos du Plessis se sangaande nie. Die ergste is ek het nooit rerig daarvan geweet nie totdat Leendert Pieterse jare later vertel en ek nou die dag terloops toe ek Wim van der Berg se K’rantvertelling daaroor raakgelees het.
En tog ken ons mekaar -- meer bepaald ken ek hóm -- lank voordat enige van ons twee joernaliste geword het. Wat my laat dink dat ek miskien my bietjie moet vertel van hoe hy in die koerantwese beland het.
 |
| Tom Buys |
Hy en Len Lindeque het destyds ‘n "rubriek" saam hanteer, genaamd “Só is Hulle". Ek is nie seker of dit in Die Vaderland of Perskorhaan gepubliseer was nie. Ek is opsoek na daardie material -- my pa se artikels en Len se sketse.
Weet iemand dalk waar ek dit kan kry, veral die artikels wat my pa geskryf het.
(Tom was hoofsub en nuusredakteur van Die Vaderland in die vroeë sewentigs. Is daar iemand wat weet of daar 'n argief is waar ou eksemplare van Die Vaderland, Die Transvaler en ander Perskorpublikasies geberg word? K'rant het al heelwat navrae hieroor gehad.--Red.)
Sy was 67. Sy ek haar tandartsman, Dappie, het in Jeffreysbaai gewoon.
Lucia het meer as jaar terug 'n nieroorplanting gehad. Haar broer, Van Rooy van den Bergh, was die skenker.
'n Vorige berig oor Lucia is HIER.
In sy laaste jare het Calvyn stil in Durban gewoon, die stad waar hy in die sewentigs as tydskrifjoernalis sowel as skrywer van stringe avontuurboeke en ʼn horde fotoboekies vir Republikeinse Pers gewerk het. Toe was hy die man na wie jonges soos ek geluister het.
Soos bekend, was daar 'n tyd hier in Europa waar mense van Joodse afkoms harde bene gekou het. Trouens, deur 'n Semitiese familielid êrens in die geslagregister te hê, kon die doodvonnis beteken.
Na die Tweede Wêreldoorlog het die Jode wat hier oorgebly het, óf Israel toe geëmigreer, of hulle bes gedoen om so gou soos moontlik by die res van die bevolking in te skakel. Talle was selfs bereid om hulle geloof prys te gee en hulle as Katolieke of Protestante te laat doop
Daar is 'n Oostenrykse boerewysheid wat sê dat wanneer die kraaie kom, dit tyd is om jou vuurmaakhout bymekaar te maak.
Ons het jaarliks tydens die wintervakansie in Junie, met die trein vir my oupa in George gaan kuier.
Dit was ʼn belewenis. Die lawaai van die stoomtrein, die roet in jou oog, die stank van die steenkool en die voortskommel en kantel van die waens. Dan was daar die reuk van die groen leerbekleedsel, die glinsterende houtwerk en die kondukteur-sleutel wat ratel in die slot.
Aangesien advertensies altyd die lewensbloed van die pers was, was daar ook in die ou Kaap geen tekort daaraan nie. Die adverteerders het van al hulle skeppende talente gebruik gemaak om die lesers se aandag te trek.
Sommige het met dekoratiewe illustrasies gewerk en andere het selfs sover gegaan om hulle advertensies as nuwe "stories" te kamoefleer.
Ons het almal kaarte met ons foto’s op gekry wat ons by die deur moes toon.
Ek dink die stelsel het iets soos twee weke gehou, toe breek die masjien om nooit herstel te word nie.
 |
| Len Lindeque |
Toe Sentraal sy eie skoolkoerant begin het, is daar vir bydraes gevra. Ek teken toe iets in Len se grappige styl en plaas dit naamloos op die redakteur se lessenaar.
Gedurende weeklikse saalperiode, kondig die skoolhoof aan: Die Tralie-redakteur versoek asseblief dat die leerling wat sketse op sy lessenaar gelos het onder die skuilnaam, Ben Blindekoei, hom asseblief sal kontak.
Groot gelag in saal ...
Vrydag voordag is Mariëtte met 'n asemnood in die hospitaal opgeneem, maar het dermate herstel dat sy laatmiddag ontslaan is. Maandag was daar 'n terugslag. Voordat sy in die hospitaal opgeneem kon word, is sy oorlede.
Piet en Mariëtte het teen die einde van 2016 na Corfu, 'n eiland aan die Griekse kus, verhuis. Lees meer daarvan HIER.
Piet het onlangs twee berigte geskryf oor sy en Mariëtte se Eiland van ons Drome. Klik HIER en HIER.
K'rant en sy lesers treur saam met Piet en wens hom sterkte toe.
Bo: Piet en Mariëtte Ebersohn het by die Perskorreünie in 2016 afskeid geneem vóór hul vetrek na die eiland Corfu om daar af te tree.
Eerstens was dit in 1970 by die vroueblad van Die Transvaler en daarna in 1979 as Perskor se verteenwoordiger tydens die bosoorlog in die ou Rhodesië. Met my aanstelling in 1970 by Die Transvaler se vroueblad, was dit heerlik om oor ʼn eg-vrouesaak te berig – die vooruitskouing van die vrouemodes by die naderende July-perdewedren begin Julie op die Greyville- renbaan in Durban.
Die Hande – Hands? Ek weet nou nog nie waai een nie – was twee goedgemanierde plattelanders van die Platorand, ek ʼn gesoute en dus onbetroubare Johannesburger pas uit die army.
Later het ons drie saam ʼn huis in Linden betrek, ʼn karaktervolle opstal wat aan Harald en Aletta Pakendorf behoort het, waar die kaggel een bitterkoue winternag nie mooi wou vat nie toe help ons hom met petrol aan ... stop dit, ek glo nie Harald en Aletta wil die storie hier lees nie.
My ouma was ʼn Kirsten uit Darling en oor dié betrokke familie bestaan heelwat geskrifte uit die ou Kaap.
Johann Friedrich Kirsten, was in diens van die Nederlandse Oos-Indiese Kompanjie en het voor 1740 uit Duitsland in die Kaap aangekom.
Hy was een van ʼn groep hardwerkende Lutheraanse ondernemers wat in die Kaap groot sukses behaal het.
Om so nóu saam met hierdie drie skrywers te gewerk en gedagtes te verwissel het, was ʼn groot voorreg en ʼn goeie leerskool vir ʼn joernalistieke loopbaan.
Dit besef ek opnuut toe ek nou die dag in my opgaarkas na die grafika van die sirkulasiesyfers gesoek en afgekom het op iets waarvan ek half vergeet het. Dit was net te herontdek omdat dit op papier is, al kom sommige daarvan reeds uit ʼn
Seker ook maar die vergetelheid in.
Op ʼn dag het sy my na haar kantoor toe geroep en gesê: “Jy kom mos van die Kaap af, so skryf vir ons volgende keer iets oor die see.” Ons het groot respek vir Martie Snyman gehad. Was selfs ʼn fraksie bang vir haar. As sy met daardie blink olyfswart oë van haar vir jou gekyk het, het jy mooi geluister en reg getrap.
Die Boek se staproete vir vier dae in die stad is oopgevou en die heel eerste besoek is by die Akademie-gallery, neffens die Arnorivier – en ons bevind ons aan die voete van die majestueuse Dawidbeeld van Michelangelo.
En so het ons ryloopdae vir ses maande deur Europa aangebreek – stap vir stap, dag vir dag, plek na plek, opwinding na opwinding, ondervinding op ondervinding. Belangrikste van alles: duim vir duim!
Daar was ook ʼn paar ononderhandelbare reëls, soos om nooit van mekaar te skei nie al was daar moontlike wrywing; om net met ʼn enkel mansbestuurder in ʼn motor te klim en daarom was die Fiat 600 – toe baie gewild in Europa – ideaal, want die een wat agter sit, het ʼn rugsak op die skoot gehad en een op die sitplek langsaan; en daar is ook nooit na sesuur saans geryloop nie.
Ryloop in Europa in 1969, was nie ʼn gevaarlike onderneming nie. Versigtigheid was steeds die wagwoord, veral vir twee meisies, maar misdaad was nie in die algemeen ter sprake nie. In so ʼn mate dat iets ter beskerming soos pepersproei nooit ʼn gedagte was nie.
Daarom het ek en rylopervriendin, Brenda Southon van Durban, besluit dis net wat ons wou waag: om duim te lig en met rugsakke en al ons spaargeld soveel lande as moontlik in die somer van Europa te besoek.
Dit is die paleis Achilleion, sewe kilometer suid van die stad
Korfu. Elisabeth,die Keiserin van Oostenryk en Hongarye, het dit in die jare
1890 tot 1892, vir haar laat bou.
Keiserin Elisabeth, genoem Sisi, was die vrou van Keiser Frans Josef I wat van 1848 tot sy dood in 1916 oor die Oostenrykse Ryk regeer het. Elisabeth was uit die Duitse adelsgeslag Wittelsbach en was aan die Habsburgse keiser verwant.
 |
| Lang Gerhard Kleijn |
HARALD PAKENDORF, ’n gewese redakteur van Oggendblad skryf: Gerhard Kleijn is ʼn voorbeeld van iemand wie se naam nie by hom gepas het nie. Nie in statuur nie, maar ook nie as verslaggewer nie. Hy het sy leerjongenskap by Oggendblad in die Sewentigs in Pretoria deurloop.
Van die begin af was dit duidelik dat hy in ʼn redaksiekantoor tuis is. Nie te lank nie toe het ander weivelde geroep en was hy opeenvolgens redakteur van spesialis- en plaaslike koerante.
 |
| Harald Pakendorf |
DRIES SONNEKUS, ’n gewese redakteur van Die Kouter, skryf: IN my geval is dit deesdae net ʼn kort treetjie en dan is ek daar – deel van daardie groot ritueel wat ek eenkeer op Korfu gesien het. Ons groot vriend – paradoksaal Gerhard Kleyn – het nou reeds daardie tree gegee en so met sy lang bene uit ons lewens getree. Ons sal hom mis.
 |
| Gerhard Kleijn |
(Gerhard het sy loopbaan as koerantman by die Klerksdorp Rekord begin, was later aan Oggendblad en Die Kouter verbonde, eh hy en vrou, Angie, het die afgelope klomp jare ‘n baie suksesvolle gemeenskapstydskrif, Die Bronberger, aan die Ooste van Pretoria uitgegee. – Red.)
Charl Thom, voormalige assistent-tot-die-readakteur van Die Vaderland is op 14 Maart 2023 oorlede. In 'n stadium was hy ook taalversorger van K'rant.
Onderstaande het op 23 Maart in Weslander verskyn. Nog oor Charl is HIER.
Die reëlingskomitee, onder leiding van voorsitter Harald Pakendorf en bygestaan deur sy gade Aletta, Louise Blake en Madelaine Page, het besluit om vanjaar weer ‘n funksie by dieselfde restourant – die Irish Rock - te hou.
P
IET EBERSÖHN skryf:
EK vertrou julle het nou ʼn glasie ouzo in die hand sodat ons teug-teug, rustig
verder kan kuier.
Toenterjare toe ʼn mens nog na ʼn aftrede uitgesien het, en jy het ʼn afgetredene gevra hoe dit gaan, was die antwoord so te sê sonder uitsondering: “Besiger as ooit.”
Deesdae besef ek hoe waar dit is. Nie dat ʼn mens meer uitrig nie, nooit gesien nie. Alles duur net soveel langer om af te handel en is ʼn groter gesukkel.
Nietemin, dit wat ons doen, geniet ons.
“Jy het almal nou al aan die skryf gekry oor Perskor en wat hulle tans doen. Wil jy nie iets oor jouself en die lewe op Korfu skryf nie met pragtige foto’s waar julle bly en hoe die eiland deesdae lyk? Dit sal mos nou baie interessant wees.
”Hoe kan ek nou weier sonder om myself in die voet te skiet? Soveel skrywers het al op my versoek namens K’rant gereageer; soveel ander het belowe en ek maak daarop staat dat hulle hul beloftes nakom. Daar moet dan seker nie ʼn beskuldigende vinger na my gewys word nie.
Dit sal vroeg November ses jaar wees sedert ons permanent op Korfu voet aan wal gesit het, en al is ons al goed ingesete leer ons nog gereeld iets nuuts om die lewe interessant te hou.